BASF ve NASA'dan Uzayda Bitki Çoğaltma İşbirliği

Bitki tomurcuklarının sıfır yerçekiminde kök geliştirip geliştirmeyeceğini test etmeye yönelik deney Uluslararası Uzay İstasyonu'na gönderildi.
 
Uzayda bitki yetiştirmenin yollarını arayan NASA, dünyanın önde gelen kimya şirketlerinden BASF ile işbirliği yapıyor. Uzayda tohumdan bitki yetiştirmeyi başaran NASA, şimdi BASF’nin katkı verdiği çelikleme yöntemiyle uzayda bitki çoğaltma deneyleri yapacak. Bitki tomurcuklarının sıfır yerçekiminde kök geliştirip geliştirmeyeceğini test etmeye yönelik deney Uluslararası Uzay İstasyonu'na gönderildi.
Uzmanlar 2050 yılı itibariyle dünya nüfusuna 2 milyar kişinin  daha ekleneceği ve  ve bu nüfusun yüzde 70'ten fazlasının şehirlerde yaşayacağı gerçeğinden yola çıkarak uzayda çeşitli araştırmalar yapıyor.  Bu kapsamda oluşturulan “uzayda tarım projesi” için hazırlanan deney grubu bitkileri, BASF’nin desteğiyle geçen günlerde  Florida’daki Kennedy Uzay Üssü’nden fırlatılan roketle Uluslararası Uzay İstasyonu’na (ISS) gönderildi. Almanya'daki bir ziraat lisesinde eğitim gören Maria Koch, Raphael Schilling ve David Geray tarafından tasarlanan deney, SpaceX roketiyle Florida'daki Kennedy Uzay Üssü'nden ayrıldı. Deneyin amacı, bitki çeliklerinin yerçekimsiz ortamda kök salıp salmadığını ve eğer salıyorsa, köklerin davranışını araştırmak. Bitkinin ana gövdesinden koparılan dalların ekildiğinde filizlenmesini inceleyecek olan bu projenin, uzayda tarım çalışmalarında yeni bir çığır açacağına inanılıyor.
Projeyi yürüten öğrenciler, uzayda sebzelerin tohumsuz çoğaltılıp çoğaltılamayacağını görmek istiyor. Çoğalmanın gerçekleşmesi halinde uzayda taze besin yetiştirmek mümkün olacak ve yeryüzünden büyük miktarlarda tohum taşınmasına gerek kalmayacak. BASF ve NASA’nın ilgi gösterdiği projeye BASF bilimsel destek verirken NASA da deneyin gerçekleştirileceği ISS uzay istasyonunda yer ayırdı.

ÇIĞIR AÇAN BİR PROJE
Verilen bilgiye göre yerçekimsiz ortamda yapılan deneyler bugüne kadar hep tohumdan çıkan köklerin büyüme sürecindeki davranışlarına odaklanırken, bu deneyde kullanılacak bitki çeliklerinin ise kök sistemi bulunmuyor. Dolayısıyla projedeki öğrenciler, çeliklerin yerçekimi olmadan kök ve yaprak geliştirip geliştiremediğini, eğer geliştiriyorsa sürecin nasıl işlediğini araştırmayı hedefliyor.
Öğrenci araştırma ekibi, deney için ficus pumila (tırmanan incir) bitkisinin 15 mm tomurcuklarını kullandı. Bu bitki, sınırlı alana sığacak kadar küçük ve 4-28°C arasındaki sıcaklık farklılıklarına karşı dirençli olması nedeniyle zorlu uzay seyahati gereksinimlerini karşılıyor. Deney, kalkıştan 36 saat önce NASA'nın operasyon ekibine teslim edildi. Deneyin uzayda gerçekleştirilmesinin ardından, yerçekimi etkisi altında dünyada bir kontrol deneyi de gerçekleştirilecek.
Çelikleme yöntemiyle sıfır yerçekimi koşullarında bitkilerin çoğaltılması deneyi başarılı olduğu takdirde, gelecekte Mars gezegenine yapılması planlananlar gibi uzun süreli uzay yolculuklarında besin yetiştirilmesi için önemli bir kolaylık sağlanacak.

“YENİ ÜRETİM ALANLARI İÇİN İLHAM DA BULACAĞIZ”
BASF Bitki Koruma Bölümü’nde Araştırma ve Geliştirme Kıdemli Başkan Yardımcısı Dr. Harald Rang ise proje ile ilgili olarak, “Yüreklerimiz bilim aşkıyla atıyor. Küresel sorunların çözümü için daima yeni yöntemler peşindeyiz. Bir başka deyişle, radikal fikirleri ve sıra dışı düşünmeyi seviyoruz. V3PO takımına bu yüzden bilimsel danışmanlık ve destek sunuyoruz. Bu sayede yalnızca bitkilerin davranışında yeni bir pencere açmakla kalmayacağız, yeni üretim alanları için ilham da bulacağız” dedi.