Bakan Ağbal'dan Bütçe Açıklaması

Maliye Bakanı Naci Ağbal, 2016 yılında küresel ekonominin bir miktar hızlanarak yüzde 3,4 büyüyeceğini belirterek, “2016 yılında siyasi istikrar ve reform iradesinin öngörülebilirliğinin artırması ve en büyük ticaret ortağımız olan AB’de beklenen ekonomik toparlanma sonucunda büyümemizin yüzde 4,5 seviyesine ulaşmasını bekliyoruz” dedi.

Meclis Genel Kurulu, 2016 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Tasarısı ile 2014 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Tasarısını görüşüyor. Bakan Ağbal, Genel Kurulu bütçe sunumunu yaparken, 2016 yılında küresel ekonominin bir miktar hızlanmayla yüzde 3,4 büyüyeceğini söyledi.  

Ağbal, geçmiş yılları da kıyaslayarak şöyle dedi:

“Gelişmiş ülkelerde büyüme ivme kazanmakla birlikte kriz öncesi seviyeleri yakalayamamıştır. 2003-2007 döneminde ortalama yüzde 2,8 büyüyen gelişmiş ülkeler 2011-2015 döneminde ise ortalama yüzde 1,5 büyümüştür. Kriz öncesi ve sonrası dönemde küresel ekonomik büyümeye öncülük eden gelişmekte olan ülkeler ise 2014 yılından itibaren yavaşlama eğilimine girmiştir. 2011-2013 döneminde küresel büyümeye ortalama 3,1 puan katkı veren gelişmekte olan ülkelerin 2014-2016 döneminde ortalama 2,5 puan katkı vermesi beklenmektedir. 2014 yılında yüzde 4,6 büyüyen gelişmekte olan ülkelerin 2015 yılında yüzde 4, 2016 yılında ise yüzde 4,3 büyümesi öngörülmektedir. 2014 yılında yüzde 2,8 büyüyen Çin ve Hindistan hariç gelişmekte olan ülkelerin 2015 yılında yüzde 1,7, 2016’da ise yüzde 2,5 büyüyeceği tahmin edilmektedir.”

Maliye Bakanı, ekonomi kriz dönemlerinde dünya ve Avrupa ülkelerinden örnek vererek,  “FED’in para politikasının neden olduğu belirsizlikler, finansal kırılganlıklar, Çin ekonomisindeki yavaşlama, petrol ve emtia fiyatlarındaki düşüş, verimlilikte beklenenin altında gerçekleşen artışlar ve jeopolitik sorunlar gelişmekte olan ülkelerin büyümesini yavaşlatmıştır” dedi.

2015 yılı büyüme performansı ile Türkiye’nin; G20, OECD ve Avrupa Birliği ülkeleri arasında en hızlı büyüyen ekonomilerden biri olmasının beklendiğini kaydeden Maliye Bakanı Ağbal şöyle dedi:

“2016 yılında ise siyasi istikrar ve reform iradesinin öngörülebilirliği artırması ve en büyük ticaret ortağımız olan AB’de beklenen ekonomik toparlanma sonucunda büyümenin yüzde 4,5 seviyesine ulaşmasını bekliyoruz. Bu oran, gelişmekte olan ülkeler için öngörülen yüzde 4,3’ün, gelişmekte olan Avrupa için öngörülen yüzde 3,1’in, Çin ve Hindistan hariç gelişmekte olan ülkeler için öngörülen yüzde 2,5’in ve Latin Amerika için öngörülen yüzde eksi 0,3’ün üzerindedir. Sayın Başkan, Değerli Milletvekilleri, Enflasyon 2015 yılında Türk lirasında yaşanan değer kaybı ve gıda fiyatlarında kaydedilen yüksek oranlı artış nedeniyle hedefin üzerinde yüzde 8,8 seviyesinde gerçekleşmiştir. 2016 yılı Ocak ayında yıllık tüketici enflasyonu yüzde 9,58 olarak gerçekleşmiştir. Bu yükselişte gıda ve hizmet grupları ile fiyatı yönetilen-yönlendirilen bazı ürünlerde Ocak ayı başında yapılan ayarlamalar etkili olmuştur. Küresel emtia fiyatlarındaki düşük seyrin devamı, sıkı para politikası, mali disiplin ve döviz kurundan kaynaklanan olumlu baz etkisiyle enflasyonun 2016 yılında yüzde 7,5’e gerilemesini bekliyoruz.”

-ENFLASYONUN KADEMELİ ŞEKİLDE DÜŞMESİNİ BEKLİYORUZ-

Enflasyonun kademeli bir şekilde düşerek orta vadede düşük tek hanelerde istikrar kazanmasını hedeflediklerini belirten Maliye Bakanı şöyle dedi:

“2015 yılında ihracat yüzde 8,7, ithalat yüzde 14,4 oranında daralmıştır. 2014 yılında 84,6 milyar dolar olarak gerçekleşen dış ticaret açığı 2015 yılında yüzde 25,2 azalarak 63,3 milyar dolara gerilemiştir. İhracatın ithalatı karşılama oranı ise yüzde 65,1’den, yüzde 69,5’e yükselmiştir. 2015 yılında Türkiye AB pazarından daha fazla pay almıştır. Cari açık, aldığımız makroihtiyati tedbirler ve başta petrol olmak üzere emtia fiyatlarındaki düşüş ile önemli bir daralma sürecine girmiştir. 2014 yıl sonunda 43,6 milyar dolar olan cari açık 2015 yılında yüzde 26,1 oranında daralarak 32,2 milyar dolara gerilemiştir. 2014 yılında yüzde 5,5 olarak gerçekleşen cari açığın milli gelire oranı 2015 yılında yüzde 4,5’e gerilemiştir. Bu oranın 2016 yılında yüzde 3,9’a gerileyeceğini öngörüyoruz.”

-TÜRKİYE EKONOMİSİNİN DURUMU-

Türkiye ekonomisinin durumu ile ilgili de bilgi verin Ağbal, “Türkiye ekonomisine üç aylık dönemler itibarıyla bakıldığında küresel krizin derinleştiği 2009 yılı hariç büyümenin istikrarlı bir şekilde devam ettiği görülmektedir” diye konuştu.

Ağbal şöyle devam etti:

“Mali disiplinin sürdürülmesindeki kararlılığımız Türkiye ekonomisini olumsuz dış şoklara karşı dirençli kılan temel unsurlardan biri olmuştur. Küresel belirsizliklerin yüksek olduğu mevcut konjonktürde bu kazanımların korunarak daha da ileriye götürülmesi büyük önem taşımaktadır. AK Parti Hükümetleri döneminde gerçekleştirilen yapısal reformlar ile doğru makroekonomik politikalar sayesinde ekonomide önemli başarılar elde ettik. Türkiye’nin dolar bazında kişi başına milli gelirini 2002- 2015 döneminde 2,7 katına çıkardık. Satın alma gücü paritesine göre de kişi başına milli gelir 2008 yılında 15 bin dolar iken 2015 yılında 20 bin doları aşmıştır. Türkiye’deki gelir dağılımını iyileştirdik. Gelir dağılımındaki adaleti ölçen Gini katsayısı 2002 yılında 0,44’ten 2014 yılında 0,38’e gerileyerek iyileşme sağlanmıştır. Aynı dönemde en zengin yüzde 10’luk kesimin ortalama gelirinin en yoksul yüzde 10’luk kesimin ortalama gelirine oranı 18,3 kattan 11,6 kata düşmüştür. Mutlak yoksulluk göstergelerinde de önemli iyileşmeler sağladık.”

Maliye Bakanı, Merkezi Yönetim Bütçesinde; genel bütçeli idarelerin Ar-Ge projelerine ayrılan kaynağın, bir önceki yıla göre yüzde 117 artırılarak 1,5 milyar Liraya, özel bütçeli idareler Ar-Ge projelerine ayrılan kaynak bir önceki yıla göre yüzde 27 artırılarak 2,3 milyar Liraya çıkarıldığını belirtti.

-EKONOMİK HEDEF VE YATIRIMLAR-

Maliye Bakanı ekonomi hedef ve yatırımları ise şöyle açıkladı:

“Yeni iş kuran gençlerimize üç yıl boyunca gelir vergisi istisnası sağladık. İşbaşı eğitim programı kapsamında ilk kez iş bulan her gencimizin maaşının bir yıl boyunca devlet tarafından karşılanmasını sağladık. İller Bankası tarafından SUKAP projesi kapsamında belediyelerin içme suyu ve kanalizasyon tesislerinin yapımı hızla devam etmektedir. Bakanlığımız bütçesi ve İller Bankası kaynakları dikkate alınarak; 2015 yılı Aralık ayı itibarıyla proje tutarı 5,8 milyar Lira olan 1.023 adet iş için 2,3 milyar Lira hibe, 3,5 milyar Lira kredi finansmanı sağlanmıştır. 2016 yılı bütçesinde SUKAP Projesi için 631 milyon Lira hibe amaçlı kaynak ayırdık. 2002 yılında belediye nüfusunun yüzde 35’ine atık su arıtma tesisi hizmeti verilirken, 2015 yılında bu oran yüzde 78’e ulaşmıştır. 2011-2015 yılları arasında atık su arıtma tesislerine enerji giderleri için yaklaşık 157 milyon Lira destek sağlanmıştır. 2016 Yılı Bütçesinde atık su arıtma tesislerine enerji giderleri için 50 milyon Lira kaynak sağladık. Gelir politikalarımızı mali disiplini esas alarak hazırladığımız bütçe politikamızın bir parçası olarak görüyor ve buna uygun bir şekilde sürdürüyoruz. 32 Yatırımları, üretimi ve istihdamı teşvik edecek, yurt içi tasarrufları artıracak, bölgesel gelişmişlik farklılıklarını azaltacak, ekonominin rekabet gücünü daha da geliştirecek şekilde sosyal politikalarla uyumlu olarak tasarladığımız gelir politikalarımızı 2016 yılında da sürdüreceğiz. Etkin, basit ve daha adil bir vergi sistemi oluşturulmasını, vergi mevzuatının sadeleştirilmesini ve mükellef uyumunu kolaylaştıracak bir yapıya kavuşturulmasını hedefleyen reform niteliğindeki çalışmalarda son aşamaya gelmiş bulunuyoruz.”

Mali disiplini daha da pekiştirecek yapısal reformlara imza atmaya devam edeceklerini vurgulayan Naci Ağbal, “Kamu Harcamalarının Rasyonelleştirilmesi Öncelikli Dönüşüm Programı” çerçevesinde, mevcut harcama programlarını gözden geçirerek harcamaların verimliliğini artıracak, bu yolla oluşturulacak kaynağı öncelikli harcama alanlarına tahsis ederek kamu faiz dışı harcama büyüklüğünün belirli bir seviyede tutulmasını sağlayacaklarını söyledi.