CHP’li Arslan: Meclis Tarım ve Ticaretteki Yanlışları Araştırmalı

CHP Denizli Milletvekili Kazım Arslan, tarımsal ürünlerin tarladan sofraya kadar 4 kata varan fiyat artışı için Meclis’te araştırma komisyonu kurulmasını ve alıcıların ürünlerin her aşamadaki fiyat artışını görebileceği barkod-karekod sisteminin oluşturulmasını önerdi.

CHP’li Arslan, önergesinde, çiftçinin ürünü pazara çıktıktan sonraki süreçte aracı sayısının da azaltılması gerekirken, ne üreticinin ne de tüketicinin bu düzenden fayda sağladığını belirtti.

Arslan, yeni bir politika önerdiği açıklamasında ürünlerin elde kaldığını tarlada fiyatın düştüğünü ancak sofraya katlanarak geldiğini ifade ederek “Bu nasıl bir tarım politikasıdır? Meclis, tarım ve ticaretteki yanlışları araştırmalı. Yeni bir tarım ve ticaret düzeni şeffaf olmalı. Gelin barkod, karekodlu sisteme geçelim. Her bir ürünün etiketi üzerinde barkodu, karekodu olsun. Üreticiden çıktığı andan itibaren o ürünün tarla fiyatı, hangi aracıda ne kadar zamlandığını, pazarda ve markette, manavda en son hangi fiyata vardığını tüketici görebilsin” açıklamasında bulundu.

Tarımsal üretim sorunlarının pazar sorunlarıyla iç içe geçtiğini belirten Arslan, verdiği Meclis Araştırma Komisyonu teklifini şu ifadelerle açıkladı:
“Çiftçimizin maliyet yükünün yanında, yetersiz desteklemeler, değişkenlik gösteren iklim şartlarıyla, arz daralmasına ve ihracat düşüşüne yol açan diplomatik ve siyasi sorunlarla karşılaştığı bir gerçektir. Ürününü pazara değerinde satmak ve mümkün olduğunca az aracıyla pazara ulaşmak konusunda sorunlarla karşılasan çiftçilerimiz, üretici ile alıcı arasında tarla fiyatının 4 katına kadar çıkan komisyon zinciri altında mağduriyet yaşamaktadır.

Büyük zorluklarla yetiştirilen ürünler elde kalmakta, ziyan olmaması için kimi zaman maliyetinin de altında aracılara satılmakta iken, üreticinin elindeki fazla ve ucuz ürünün nasıl olup da market ve pazarlarda 3-4 katına kadar yükselebildiği ülkemizde tarımın ve ticaretin ana tartışma konuları arasındadır.
Sofralara ulasan ürün, yanlış tarım ve ticaret politikaları nedeniyle hem yüksek fiyata tüketilmekte, hem de üretici katlanan bu fiyatlardan yararlanamamaktadır. Nihai tüketiciye ve üreticiye ekonomik fayda sağlamayan tarımsal fiyatlar, hatalı tercihler nedeniyle aracılara daha çok kazandırmaktadır. Katma degeri ortaya koyan üretici zor durumdayken, sofrasında ucuz ve kaliteli yerli ürün tüketmek isteyen tüketicimiz bu üretim ve tüketim zincirinin arasında kalmıştır.

“6 Liralık Kayısı Markette 27 Liranın Üzerinde Satışa Sunuluyor”

Tarımsal ürün fiyatları, üreticiden markete kadar kimi ürünlerde yaklaşık 4 katına çıkmaktadır. Türkiye Ziraat Odaları Birliğinin açıklamasına göre; Eylül 2016’da, üretici-market fiyatları karşılaştırmasında 6 Liralık kuru kayısı markette 27 Liranın üzerinde fiyatla satışa sunulabilmektedir. Bu oran patateste, kavun, karpuz, üzüm, elma, domates, biber, limon ve incirde 3 katı geçmiştir. Birliğin açıklamasında, tarladan sofraya kadar 30 üründe ortalama 2 kat fiyat artışı tespit edilmiştir. Kuru üzümünü 3 Lira civarında satabilen üreticimiz, ayni üzümü markette 11 Liranın üzerinde bir fiyatla görmekte, 1 Liraya sütünü aracıya satabilen hayvancımız sorunlarını dile getirirken, bu süt ocağa 3 Lira 50 Kurusun üzerinde bir fiyatla konmaktadır. Üreticiden tüketiciye kadar olan alışveriş zincirinin mümkün olduğunca daraltılması, alım fiyatlarının rekolte dışında çiftçi lehine oluşturulması gerekir. Üretici ve tüketici örgütlenmelerinde daha fazla bilgi akışının sağlanmasında, her bir ürünün tarladan sofraya kadar üzerine ne kadar bedel eklendiğini alıcının barkod/karekod sistemiyle görmesini sağlayacak bir elektronik sistemin kurulmasında yarar var. Spekülatif fiyat değişimine karşı kurumsal ve yasal önlemlerin alınması en doğrusudur.”

CHP’li Arslan, üreticinin kaderinin tek başına tüccara değil, lisanslı depoculuktan üretici birliklerine kadar farklı kurumsal mekanizmalara bağlanması için gerekli idari ve yasal çözüm önerilerinin geliştirilmesi amacıyla Meclis Araştırması açılmasını önerdi.