Şişlikleri Hafife Almayın

Cilt altında lenf olarak ifade edilen berrak su gibi bir sıvının dolaştığını, bu dolaşımın amacının cilt ve cilt altı enfeksiyonlara yol açabilecek bakterileri ortamdan uzaklaştırmak olduğunu ifade eden Liv Hospital Damar Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Murat Aksoy, bu dolaşımın bir şekilde engellendiği durumlarda kol ve bacağın şiştiğini ve lenfödem oluştuğunu bildirdi.

Liv Hospital Damar Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Murat Aksoy, lenfödem hakkında bilgi verdi.

Aksoy, vücudun cilt altında lenf olarak ifade edilen berrak su gibi bir sıvının dolaştığını, bu dolaşımın amacının cilt ve cilt altı enfeksiyonlara yol açabilecek bakterileri ortamdan uzaklaştırmak ve enfeksiyonları önlemek olduğunu ifade etti.  Aksoy, proteinden zengin olan lenf sıvısının topladığı bakterileri, virüsleri ve diğer atıkları kanallar ile lenf düğümlerine taşıdığını ve bu düğümlerde atıklar ve mikropların hücreler tarafından yok edildiğini anlattı. Bu dolaşım bir şekilde bloke olduğunda, kol veya bacağın şiştiğini ve lenfödem oluştuğunu belirten Prof. Dr. Murat Aksoy lenfödem nedenlerini ve yapılabilecekleri anlattı.

-“DOĞUMSAL OLSA DA 35 YAŞINDAN SONRA ORTAYA ÇIKABİLİR”-

Lenf kanallarının tıkanmasının birden fazla nedeni olduğunu ifade eden Aksoy, “Bazı durumlarda bebek anne karnında gelişirken bu kanallar gelişmeyebilir ve doğuştan bebeğin bir kolu veya bir bacağı bazen iki uzvu da şiş olabilir. Bazı durumlarda ise doğumsal olan şişlikler kendini yıllar sonra gösterebilir. Ender görülse de doğumsal olmasına rağmen bazı hastalarda lenfödem kendini 35 yaşından sonra gösterir. Lenf kanallarındaki tıkanıklık sonradan da edinilebilir. Bunun en sık nedeni kanser nedeni ile kanalların tıkanması veya kanser cerrahisi sırasında lenf topaklarının temizlenmesidir” açıklamasında bulundu.

-“TIKANAN LENF DÜĞÜMLERİ KOLU BACAĞI ŞİŞİREBİLİR”-

Kanserin tek başına lenf düğümlerinin tıkanmasına neden olabileceğini veya lenf düğümlerinin yanında büyümüş olan tümörün lenf düğümlerine baskı yaparak lenf sıvısının boşalmasına neden olabileceğini aktaran Aksoy,  “Kanser tedavisi sırasında sadece cerrahi değil, radyoterapi de lenf kanallarının veya düğümlerinin tıkanmasına yol açarak kolu veya bacağı şişirebilir. Kanser tedavisi alan herkeste lenfödem gelişmez. Ancak kanser olanlarda yaş ileri ise, obezite ve artrit varsa lenfödem gelişme riski daha yüksektir” ifadelerini kullandı.

-“ATEŞ ATAKLARI DA GÖRÜLEBİLİR”-

Lenfödemin bir kolu, bacağı veya her iki tarafı da etkileyebileceğini, kolun veya bacağın bir kısmı veya tümünün şişebileceğini kaydeden Aksoy, bazı durumlarda sadece parmakların şişebileceğini bildirdi. Hastanın lenfödem gelişen tarafta ağırlık, ağrı ve hareket kısıtlılığı hissedebileceğini kaydeden Aksoy,  hastalardan gelen bir diğer şikayetin ise tekrarlayan enfeksiyonlar olduğunu açıkladı. Lenf akımı bozulduğu için, lenf sıvısının biriktiğini ve bakterilerin bulaşması ile zaten mikropların üremesi için çok uygun olan bu sıvının kolaylıkla enfeksiyonu başlatabileceğini anlatan Aksoy,  bazen hastada inip çıkan ve titreme ile gelen ateş ataklarının olabileceğini de belirtti. 

-“AYDA BİR KEZ KOL VE BACAK ÇAPLARI ÖLÇÜLMELİ”-

Özellikle kanser tedavisi sonrası bacakta veya kolda hafif de olsa bir şişme fark edildiyse tedaviye hemen başlamayı öneren Aksoy, erken tanının lenfödemde de başarı şansını arttırdığını belirtti. Aksoy, bu nedenle şişliğin belirgin olarak fark edilmeye başlamasından önce tanıyı atlamamak için hastaların en azından ayda bir kez bir mezura ile kol veya bacak çaplarını ölçmeleri ve fark varsa doktora başvurmalarını tavsiye etti.

-“DÜZENLİ EGZERSİZ ÇOK ÖNEMLİ”-

Lenfödem tedavisinde uzun dönem başarılı olmak için hastanın egzersiz yapmasının önemli olduğunu ifade eden Aksoy, bu egzersizlerin lenf direnajını yani lenf sıvısının koldan veya bacaktan boşaltılmasını kolaylaştıracağını vurguladı.

-“BANDAJLAMA VE MASAJ YAPILIR”-

Lenfödem tedavisinin en önemli bölümün kompresyon tedavisi olduğunu bildiren Aksoy şunları aktardı:

“Parmaklardan başlayarak tüm uzvu içine alacak bir bandajlama, lenfödem olan uzvun hacmini azaltacaktır. Bu genellikle konusunda tecrübeli bir fizyoterapist tarafından yapılır. Yine tecrübeli bir fizyoterapistin yapacağı özellikli bir masaj ile bu hacim azaltılabilir. Bandajlama ve masaj ile normalde kapalı olan alternatif lenf kanallarının açılması sağlanır. Hacmin azaltılmasından sonra aralıklı hava basarak çalışan ve lenf sıvısını yukarılara sıvazlanmasını sağlayan özel cihazlar ve kompresyon giysileri tedavinin devamı için oldukça yararlıdır.”