Vücudun Orkestra Şefi Hipofiz Bezine Dikkat!

Uzmanlar, vücudun “orkestra şefi” olarak adlandırdıkları hipofiz bezindeki rahatsızlıklara dikkat çekiyor.  Kendisi küçük etkisi büyük olan hipofiz bezi için Memorial Ankara Hastanesi’nden Beyin, Sinir ve Omurilik Cerrahisi Bölümü çalışanlarından Prof. Dr. İsmail Hakkı Tekkök, hastalık riskleri ve tedavisi hakkında bilgi verdi.

Beyin, Sinir ve Omurilik Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. İsmail Hakkı Tekkök, kendisi fındık büyüklüğünde olsa da onlarca işlevi bulunan hipofiz bezi hakkında açıklamalar yaptı. Tekkök, büyüme hormonu gibi birçok hormonun salgılanmasının yanı sıra kan basıncının düzenlemesi, vücutta su dengesinin sağlanması gibi onlarca görevi yapan hipofiz bezinde oluşan rahatsızlıkların pek çok başka hastalığa gebe olduğunu aktardı. Bu sebeple özelikle hipofiz bezindeki rahatsızlıklara çok hızlı müdahale edilmesi gerektiğini dile getiren Tekkök, hipofizdeki tümörleri ve tedavileri anlattı.

Tümörler Genelde İyi Huylu Ama…

Tekkök, hipofiz bezinin beynin altındaki “Türk eğeri” diye de bilinen bir bölgede bulunan fındık büyüklüğünde bir salgı bezi olduğunu söyledi ve bunun yanında insan hayatının her evresinde hormonları yönettiği için çok kritik bir önemi olduğunu ifade etti. Hipofiz bezinden kaynaklanan tümörlerin çok büyük bir kısmının iyi huylu olduğunu belirten Tekkök, bunlara “hipofiz adenomu” dendiğini açıkladı. Yine de hassas bir bölgede olduğu için bazı burada oluşan tümörlerin bazı kötü belirtileri olabileceğini kaydeden Tekkök, bu belirtileri önemsemenin erken teşhis için çok önemli olduğuna dikkat çekti.

Cinsel iktidarsızlıktan, yorgunluğa, kontrolsüz kıl çoğalmasından aşırı idrara çıkmaya kadar pek çok belirtilerin gözlenebileceğini ifade eden Tekkök, hipofiz bezinin hemen üstünde ve yanlarında görme ve göz hareketleri ile ilgili sinirler olduğu için belli bir büyüklüğe eriştikten sonra görme kaybı riskini bile doğurabileceğine dikkat çekti.

Gençlerde Devleşmeye Sebep Olabiliyor

Hipofiz bezinin kontrolündeki büyüme hormonunun tümör nedeniyle aşırı salgılanmasının buluğ çağından önce kişinin devleşmesine neden olableceğni belirten Tekkök, aşırı salınan büyüme hormonunun buluğ çağını geçmiş hastalarda da çenenin, el ve ayakların ve daha krtiği iç organların hatta kalbin büyümesine dahi neden olarak sağlığı tehdit ettiğini ifade etti. “Akromegali yani uçların büyümesi olarak bilinen bu durumda hastanın şeker metabolizması da etkileneceği için şeker hastalığına olan eğilim artar” sözlerini kaydeden Tekkök, bunun yanında böbrek üstü bezini kontrol eden hipofiz bezindeki rahatsızlığın yüzde genişleme, aşırı kilo alımı ve ensede kalınlaşma, gibi bulgularla ortaya çıkan durumu ilk tarif eden beyin cerrahının ismine atfen Cushing hastalığı diye bilinen ciddi bir tablo ortaya çıkmaktadır” sözlerini kaydetti.

“Aşırı prolaktin salgılayan hipofiz tümörleri, kadınlarda adet düzensizliğine, durup dururken ya da sıkmakla göğüs uçlarından süt gelmesine neden olabileceği gibi hem erkek hem de kadında cinsel isteksizlik ve erkekte iktidarsızlığa neden olabilir” ifadelerini kullanırken  erkeklerdeki halini “Empotans ve cinsel isteksizlik ancak geç dönemlerde görüldüğünden erkek hastalarda çoğunlukla tümör belli bir büyüklüğe ulaştıktan sonra görme şikayeti oluşur” sözleriyle açıkladı.

Adenomlarının Yinelenmesinden Korkmaya Gerek Yok

Belirtilerin adından doktora başvuran hastalar için genel ve sinir sistemine yönelik muayene sonrasında direkt röntgen, sonra da bilgisayarlı beyin tomografisi ve manyetik rezonans ile daha detaylı incelemenin yapıldığını anlatan Tekkök, hipofiz hormonlarının kandaki düzeyine bakılarak seviyenin artıp artmadığının da kontrol edildiğini belirtti.

Hipofiz tümörlerinde en etkili tedavi yönteminin cerrahi tedavi olduğuna dikkat çeken Tekkök, cerrahide de genellikle çok uzun süredir kullanılan bir yöntem olan transsfenoidal cerrahinin tercih edildiğini ifade etti. Bu ameliyatın beyin dokusu ile direk temasın olmaması dolayısıyla iyileşmenin inanılmaz kısa sürede olması avantajının yarattığını dile getiren Tekkök, yaklaşık 1 saat süren operasyonla etkili sonuçlar elde edildiğini ifade etti.

Tekköz, diğer bir cerrahi yönteminin kafatasının açılması ile tümöre ulaşılması olduğunu belirtti ama bunun nadiren başvurulan bir yol olduğunu ifade etti. Bunun, tümör görme sinirini veya hemen onun yanındaki şah damarını sarmışsa başvurulan bir yöntem olduğuna dikkat çeken Tekkök, tamamı çıkarılamamış ya da ilaçla kontrol edilemeyen hipofiz tümörlerinde ışın tedavisinin de kullanabildiğini belirtti. Hipofiz adenomlarının tekrarlayabildiğini de açıklayan Tekkök, böyle bir durumda yeniden cerrahi, ışın tedavisi veya ilaç tedavisi denenme şansının olduğunu vurguladı.