Dokunulmazlık Kaldırma Süreci Nasıl İşler?

Siyasetin gündemi, dokunulmazlık tartışmasına kilitlenirken gözler Meclis Başkanlığına çevrildi. Meclis Başkanlığının yasama dokunulmazlığı dosyalarını Anayasa ve Adalet komisyonları üyelerinden kurulu Karma Komisyona havale etmesiyle süreç başlayacak.

-DOKUNULMAZLIK SÜRECİ-

Adalet Bakanlığınca Başbakanlığa iletilen dosya, yasama dokunulmazlığının kaldırılmasına ilişkin bir tezkere ekinde Meclis Başkanlığına gönderilecek. Yasama dokunulmazlığı tezkerelerin işlem süreci de Meclis Başkanlığının yasama dokunulmazlığı dosyasını Anayasa ve Adalet komisyonları üyelerinden kurulu Karma Komisyona havale etmesiyle başlayacak.

-İÇTÜZÜK NE DİYOR-

TBMM İçtüzüğüne göre; bir milletvekilinin dokunulmazlığının kaldırılması hakkındaki istemler Başkanlıkça, Anayasa ve Adalet komisyonları üyelerinden kurulu Karma Komisyona havale edilir. 

Anayasa ve Adalet komisyonları üyelerinden kurulu Karma Komisyonun Başkanı, başkanvekili, sözcü ve kâtibi, Anayasa Komisyonunun Başkanı, başkanvekili, sözcüsü ve katibi oluyor.

-“HAZIRLIK KOMİSYONU VE GÖRÜŞMELERİ”-

Karma Komisyon başkanı, dokunulmazlık dosyalarını incelemek üzere ad çekme suretiyle beş üyeli bir hazırlık komisyonu teşkil edecek.

Hazırlık komisyonu kendine gizli oyla bir başkan ve sözcülük görevini de yapacak bir kâtip seçecek.

Bu komisyon bütün kâğıtları inceleyip gerekirse o milletvekilini dinler; tanık dinleyemez.

Hazırlık komisyonu raporunu göreve başlamasından itibaren en geç bir ayda verir.

Bu rapor Karma Komisyonda bir ayda sonuçlandırılır.

-“KARMA KOMİSYON RAPORU”-

Karma Komisyon, hazırlık komisyonunun raporunu ve eklerini görüşür.

Karma Komisyon dokunulmazlığın kaldırılmasına veya kovuşturmanın milletvekilliği veya bakanlık sıfatının sona ermesine kadar ertelenmesine karar verir.

Karma Komisyon raporu, kovuşturmanın ertelenmesi şeklinde ise Genel Kurulda okunur. On gün zarfında bu rapora yazılı olarak itiraz edilmezse kesinleşir.

Rapor, dokunulmazlığın kaldırılması şeklinde ise veya itiraz edilmişse Genel Kurul’da görüşülür.

Kovuşturma ertelenmiş ve bu karar Genel Kurulca kaldırılmamış ise, dönem yenilenmiş olsa bile milletvekilliği sıfatı devam ettiği sürece ilgili hakkında kovuşturma yapılamaz.

-SAVUNMA HAKKI-

Dokunulmazlığının kaldırılması istenen milletvekili isterse hazırlık komisyonunda, Karma Komisyonda ve Genel Kurulda kendini savunur veya bir üyeye savundurur.

Savunma için çağrıda bulunulan milletvekili davete uymazsa evrak üzerinde karar verilir.

"Son söz her halde savunmanın" düsturuna uyulur.

Dokunulmazlığının kaldırılmasını üyenin bizzat istemesi yeterli kabul edilmez.