Geçici Çalışanlara Özel İstihdam Büroları Kuruluyor

Hükümet işsizlik sorununa çözüm buldu. İşverenler geçici işçi çalıştırabilecek ve geçici çalışanların hakları güvence altına alınacak. Esnek çalışma modellerine ilişkin düzenlemeyi de içeren İş Kanunu İle Türkiye İş Kurumu Kanunu'nda değişiklik öngören tasarı TBMM Başkanlığı'na sunuldu. 

Hükümet tarafından Meclis’e sunulan tasarı önemli düzenlemeler getiriyor. 

Tasarı ile şirketlerde çalıştırılacak olan geçici işçilerin hakları güvence altına alınırken, bu işçilerin çalıştırılması amacıyla özel istihdam büroları kurulacak. Özel istihdam büroları,  geçici iş ilişkisi, özel istihdam bürosu aracılığıyla ya da holding bünyesi içinde veya aynı şirketler topluluğuna bağlı başka bir işyerinde görevlendirme yapılmak suretiyle kurulabilecek. Kanun, mevsimlik işçileri de kapsıyor. Özel istihdam büroları faaliyetlerini mevsimlik işlerde, ev hizmetlerinde, işletmenin günlük İşlerinden sayılmayan ve aralıklı olarak gördürülen işlerde, iş güvenliği bakımından acil olan işlerde veya üretimi önemli ölçüde etkileyen zorlayıcı nedenlerin ortaya çıkması halinde gösterebilecek. İstihdam büroları, işletmenin iş hacminin öngörülemeyen ölçüde artması halinde ve dönemsellik arz eden iş artışları halinde kurulacak.

Düzenleme ile istihdam bürosunun faaliyet alanı genişletilerek geçici iş ilişkisi kurma faaliyeti bu bürolara veriliyor. Tasarıyla; Avrupa Birliği Direktifinde, geçici istihdam bürolarının kullanımına yönelik kısıtlama veya yasaklamaların ancak kamu yararı nedeniyle, bilhassa geçici istihdam büroları işçilerinin korunması, işyerindeki sağlık ve güvenlik gereksinimleri veya işgücü piyasasının düzgün işleyişinin sağlanması ve suiistimallerin önlenmesi gibi gerekçelerle uygulanabilmesi amaçlanıyor.

Özel istihdam bürosuna geçici iş ilişkisi yetkisinin verilmesi için Türkiye İş Kurumu alacağının bulunmaması şartı aranıyor. Ayrıca, özel istihdam bürosunun vadesi geçmiş vergi borcunun bulunmaması; Sosyal Güvenlik Kurumuna prim, idari para cezası ve bunlara İlişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcunun bulunmaması ya da bu borçların ilgili kanunlara göre tecil edilmiş, taksitlendirilmiş veya yeniden yapılandırılmış ve bu durumun devam ediyor olması gerekiyor.  Bu koşul ile, işçinin başka bir işverene iş yapmak üzere gönderilmesi gibi önemli bir çalışma şeklinin suiistimal edilmesinin önüne geçmek üzere, özel istihdam bürosu faaliyeti sırasında vergi dairesine ve Sosyal Güvenlik Kurumuna borcu olmayan ya da yapılandırılan işverenlerce uygulanması öngörülüyor. Ayrıca geçici iş ilişkisine yönelik işlemlerin daha sıkı denetiminin gerçekleştirilmesini teminen bu yetkiye sahip özel istihdam bürolarının mutlaka uygun bir işyerine sahip olması gerekiyor.

İş Kanunu ile Türkiye İş Kurumu Kanunu'nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı ile özel istihdam bürosunun faaliyet alanı genişletiliyor, geçici iş ilişkisi kurma faaliyeti bu bürolara veriliyor.

Geçici iş ilişkisi, özel istihdam büroları aracılığıyla ya da holding bünyesi içinde veya aynı şirketler topluluğuna bağlı başka bir iş yerinde görevlendirme yapılarak kurulabilecek.

Türkiye İş Kurumu’ndan gerekli izni alan özel istihdam bürosu, bir işveren ile geçici işçi sağlama sözleşmesi yaparak bir işçisini geçici olarak bu işverene devretmesiyle özel istihdam büroları aracılığıyla geçici iş ilişkisi kurulabilecek.

Kamu kurum ve kuruluşlarında, iş sağlığı ve güvenliği açısından tehlikeli olan yer altında maden çıkarılan iş yerlerinde geçici işçi çalıştırılamayacak.

Geçici işçiler, çalıştıkları dönemlerde ulaşım, yemek, kantin ve çocuk bakım hizmetleri gibi sosyal hizmetlerden, çalışmadıkları dönemlerde ise özel istihdam bürosundaki eğitim ve çocuk bakım hizmetlerinden yararlanabilecek.

Tasarı, “Çağrı üzerine çalışma” ya da “uzaktan çalışma” da ekliyor. Uzaktan çalışma, “işçinin, işveren tarafından oluşturulan iş organizasyonu kapsamında iş görme edimini evinde ya da teknolojik iletişim araçları ile iş yeri dışında yerine getirmesi esasına dayalı ve yazılı olarak kurulan iş ilişkisi”olarak tanımlanıyor.

Uzaktan çalışmada işçiler, esaslı neden olmadıkça salt iş sözleşmesinin niteliğinden ötürü emsal işçiye göre farklı işleme tabi tutulamayacak.

Başvuru tarihinden önceki iki yıl faaliyet gösteren özel istihdam bürolarına; şartları taşıması halinde geçici iş ilişkisi kurma yetkisi verilebilecek.

Radyo, televizyon, video, internet, kablolu yayın, elektronik bilgi iletişim araçlarıyla iş ve işçi bulmaya aracılık yapılamayacak, geçici iş ilişkisi kurulamayacak.

Kurumdan izin almadan iş ve işçi bulmaya aracılık yapanlara 20 bin lira, tekrarı halinde 40 bin lira, iş arayanlardan ücret alan veya menfaat sağlayan kişilere de 20 bin lira idari para cezası verilecek.