IMF 2016 Dış Sektör Raporu’nda Uyardı: Türkiye’nin Net Uluslararası Rezervleri Düşük

Uluslararası Para Fonu (IMF) Türkiye'nin net uluslararası rezervlerinin hala düşük olduğunu ve net uluslararası yatırım pozisyonunun, cari açık azaltılıncaya değil kötüleşmeye devam edeceğini bildirdi.
IMF, "Düşük petrol fiyatlarının cari işlemler açığını azaltması ve cari işlemler uçurumunu daraltması beklense de hala süren cari işlemler uçurumunun üzerine gidilmesi için sıkı para ve mali politikaları zorunludur" değerlendirmesi yaptı.
IMF'nin "2016 Dış Sektör Raporu" yayımlandı.

Raporda ülkeler ayrı ayrı değerlendirildi. Türkiye hakkındaki genel değerlendirme, "2015'te Türkiye'nin dış pozisyonu, orta vadeli temeller ve arzu edilen politika düzenlemeleriyle uyumlu düzeyden daha zayıftı. Dış pozisyon 2016'da, düşük petrol ithalat fiyatlarından elde edilecek ticari kazanç nedeniyle güçlenebilir. Ancak net uluslararası rezervler hala düşük ve net uluslararası yatırım pozisyonu, cari açık azaltılıncaya değin kötüleşmeye devam edecek. Ayrıca finansman gereksinimi ve içe kısa vadeli sermaye akışının oransal büyüklüğü kraşısında, Türkiye ters sermaye akışına karşı kırılgan" denildi.
IMF dış sektör raporunda Türkiye'ye ayrılan bölümün "Potansiyel Politika Karşılıkları" kısmında şu satırlar yer aldı:

"Cari işlemler açığının daha da azaltılması kırılganlıkların hafifletilmesi için zorunlu. Para politikası reel faiz oranlarını sağlam biçimde pozitif bölgede tutmalı. Merkez Bankası, net uluslararası rezevleri artırmalı, aşırı oynaklık dönemlerini sakinleştirmek üzere döviz satmayı sınırlamalı. Özel tasarrufları yükseltmek ve sürdürülebilir bir cari açıkla birlikte yüksek bir büyümeye olanak vermek üzere, emeklilik reformu dahil özel sektör tasarruflarını artırmayı hedefleyen yapısal reformlara gereksinim var. Bu reformlar, kamuda tasarrufu artırmaya yönelik olarak, orta vade boyunca, mali politikanın sıkılaştırılmasıyla desteklenmeli."

Raporda Türkiye'nin dış varlık ve yükümlülükler açısından durumu da şöyle değerlendirildi:

"-Dış varlıklar ve yükümlülük pozisyonu ile yörüngesi:
Geçmiş: 2015'te ılımlı iyileşmeye karşın yüzde -51 olan Türkiye'nin net uluslararası yatırım pozisyonu, benzerlerinden biraz daha zayıf. Dış yükümlülükler, döviz cinsinden GSYH'nın yaklaşık yüzde 43'ü de dahil olmak üzere GSYH'nın yüzde 80'i aşmış durumda. Dış borç sürdürülebilir, ancak kısa vadeli borç ve GSYH'nın yaklaşık yüzde 30'u ve dalgalı uzun vadeli faize konu borcun yarısına karşılık gelen menkul kıymet borçlarındaki portföy yatırımlarıyla önemli risklere açık.

Değerlendirme: Türk lirası cinsi dış yükümlülüklerin büyük payı para biriminin değer kaybı sırasında bir tampon oluşturdu. Ancak büyük miktarda olumlu değerlenme etkisinin uluslararası yatırım pozisyonu için destekleyici olmayı sürdürme olasılığı bulunmuyor. Ayrıca yükümlülük kompozisyonu, Türkiye'yi likidite şoklarına ve küresel faiz oranlarında artışın etkilerine maruz bırakıyor.

Önümüzdeki yıllarda cari işlemler açığı önemli ölçüde iyileşmeden, Türkiye'nin net uluslararası yatırım pozisyonu, orta vadede, GSYH'nın yaklaşık yüzde 10'u kadar kötüleşmeyi sürdürecek."

IMF cari işlemler açığının 2016'da daha da daralmasının beklendiğini bunun düşük petrol fiyatlarına bağlı olacağını bildirdi. Raporda, "Düşük petrol fiyatlarının cari işlemler açığını azaltması ve cari işlemler uçurumunu daraltması beklense de hala süren cari işlemler uçurumunun üzerine gidilmesi için sıkı para ve mali politikaları zorunludur" denildi.

Reel Döviz Kuru

Rapora göre, uzmanlar cari işlemler açığı değerlendirmesiyle uyumlu olarak reel efektif döviz kurunun 2015 yılında Türkiye'de yüzde 5 ila 15 aşırı değerlenmiş olduğunu belirtti. Yıl başındaki tahminlerine göre ise oran, reel efektif döviz kuru uçurumunda bir parça düşüş sergileyerek, büyük ölçüde değişmeden kalacak.

Sermaye Akışları ve Politika Önlemleri

IMF, Türkiye'ye geçen yıl net sermaye akışında büyük düşüş yaşandığını belirtirken "Büyük kısa vadeli borç Türkiye'yi önemli borç çevirme riskine maruz bırakıyor. Brüt dış finansman gereksiniminin bu yıl, Türkiye'yi küresel piyasa koşullarındaki değişikliklere karşı kırılgan hale getirerek, GSYH'nın yüzde 26'sından fazla olacağı tahmin ediliyor" denildi.
Türkiye'nin düşük ve düşmekte olan net uluslararası rezervleri karşısında rezerv birikiminin garanti edildiğini belirten IMF, "Döviz satışları, düzensiz piyasa koşulu dönemlerine yönelik olarak sınırlandırılmalı" ifadelerini kullandı.